Paragraaf Onderhoud kapitaalgoederen

Inleiding
De gemeente beheert een groot deel van de openbare ruimte. Hierin vindt een groot aantal activiteiten plaats, zoals wonen, werken en recreëren. Daarbij maken we gebruik van kapitaalgoederen die in de openbare ruimte aanwezig zijn:

• infrastructuur (wegen, water, riolering, kunstwerken)
• voorzieningen (groen, sportfaciliteiten)
• gebouwen.

Deze paragraaf behandelt, conform artikel 12 uit het BBV, de belangrijkste kapitaalgoederen die de gemeente in eigendom en/of beheer heeft.

Inrichting en onderhoud hebben een directe relatie met elkaar. Sommige inrichtingen vragen veel onderhoud, andere juist weinig. Aangezien dit een substantieel onderdeel van de begroting vormt, willen we  zicht krijgen op het noodzakelijk onderhoud van deze kapitaalgoederen.

Welke ontwikkelingen spelen er?
In 2021 wordt de ambitie vastgesteld voor de klimaatadaptatie. Klimaat krijgt daarmee nadrukkelijker een plek in de beheer- en onderhoudsplannen van de gemeente.

• In 2022 geven we, in lijn met het vastgestelde groenbeheerplan, verder invulling aan de  biodiversiteit en klimaatadaptatie.
• De Europese kaderrichtlijn Water stelt dat er in de toekomst meer natuurlijke oevers moeten komen. Daarnaast wordt in het vierde kwartaal van 2021 het Programma Water en Klimaatadaptatie (PWKA) vastgesteld, wat effect heeft op het beheer en onderhoud van de watergangen.
• Het integraal en duurzaam inrichten en beheren van de openbare ruimte wordt verder ontwikkeld. Duurzame oplossingen zijn steeds vaker mogelijk.

WAT WILLEN WIJ BEREIKEN?
We willen onze kapitaalgoederen goed en duurzaam beheren. Goed onderhouden kapitaalgoederen dragen bij aan een positieve beleving van onze bewoners en aan draagvlak voor het realiseren van de uitvoeringsprogramma’s. Het niveau van onderhoud is vastgelegd in beleid. Om grote wisselingen in de exploitatie te voorkomen, werken we onder andere met onderhoudsvoorzieningen. Daaraan voegen we jaarlijks een vast bedrag toe. De uitname kan per jaar verschillen. Met duurzaam beheer en onderhoud streven we naar een minimaal negatief effect op het milieu.

WAT GAAN WIJ DAARVOOR DOEN?

* Eind 2021 stellen we de geactualiseerde meerjarenonderhoudsplannen en het beleidsplan vast.
Daarin zijn de nieuwe benodigde storting en uitname in de voorziening opgenomen.
Deze gegevens zijn nog niet verwerkt in deze tabel.

Toelichting:

Vanaf 2020 is het dagelijks onderhoud overgedragen aan de verenigingen; de gemeente voert slechts een klein aantal werkzaamheden uit. Afspraken over het onderhoud tussen de vereniging en gemeente zijn per vereniging in een convenant vastgelegd. Elk kwartaal voert een extern inspecteur namens de gemeente een schouw uit van de werkzaamheden die door de vereniging zijn uitgevoerd. Ook bepaalt de extern inspecteur of renovaties wellicht kunnen worden uitgesteld of juist eerder moeten plaatsvinden.

Tijdens de schouwen is vastgesteld dat de verenigingen het onderhoud goed hebben opgepakt en dat de kwaliteit op orde is. Zonder aanpassingen is ook voor 2022 het dagelijks onderhoud ondergebracht bij de verenigingen.

Toelichting:

In het integraal afvalwaterketenplan staat het gemeentelijk beleid beschreven voor het stedelijk afvalwater, hemelwater en grondwater. Met het oog op de bescherming van de volksgezondheid, het tegengaan van wateroverlast en de bescherming van het milieu, zijn hiervoor speciale voorzieningen nodig. Het plan is afgestemd op het riolerings- en zuiveringsbeleid in de Bollenstreek en is de basis voor integrale toetsing aan de geldende wet- en regelgeving in de regio. Daarnaast biedt het beleidskaders in de afvalwaterketen, wat tot betere afstemming van het riool- en zuiveringsbeheer in de zuiveringskring leidt.

Het is voor de gemeente van belang een goede integrale beleidsafweging te maken op het gebied van de rioleringszorg, de bodem- en waterkwaliteit en de gemeentelijke infrastructuur. Het afvalwaterketenplan helpt hierbij. Daarnaast heeft de gemeente zorgplicht voor inzameling en transport van stedelijk afvalwater, doelmatige inzameling en verwerking van afvloeiend hemelwater en voor het treffen van maatregelen om nadelige gevolgen van de grondwaterstand te voorkomen of beperken. Op basis van de financiële consequenties van het plan stellen we de hoogte van de rioolheffing vast.

Eind 2021 wordt in het Cluster Bollenstreek in samenwerking met de gemeenten Katwijk, Noordwijk en Teylingen, het hoogheemraadschap van Rijnland en het waterleidingbedrijf Dunea, een nieuw geactualiseerd waterketenplan ter vaststelling voorgelegd aan de raad.

Toelichting:
In 2019 is het groenbeleid geactualiseerd en vastgelegd in een nieuwe (concept) groenbeleidsplan. Omdat in 2022 de omgevingsvisie voor Lisse wordt opgesteld en beleidsplannen hiermee komen te vervallen is besloten om het nieuwe groenbeleid niet te laten vaststellen. Wel vormt dit beleidsplan een belangrijke basis voor het onderdeel groen in de omgevingsvisie.

Groenbeheerplan 2021-2030
Op 17 juni 2021 heeft de raad het 'Groenbeheerplan Lisse 2021-2030' vastgesteld en daarmee de kaders voor het groenbeheer voor een periode van tuen jaar bepaald. Het plan beschrijft het areaal, de huidige en beoogde kwaliteit en de bijbehorende inzet van de financiële middelen.

Toelichting:
De afgelopen jaren zijn de achterstanden in het onderhoud ingelopen. De kwaliteit van de bomen neemt af door onder andere ziekten, plagen, klimaatstress en ouderdom. In 2019 werden in Lisse voor het eerst nesten van de eikenprocessierups in een paar bomen waargenomen. In 2021 is dit aantal opgelopen en bevinden zich nesten in honderd tot tweehonderd bomen. Bestrijding vindt plaats door het wegzuigen van de nesten uit de bomen.
 
Om de rups tegen te gaan, hangen we nestkasten op locaties waar vorig jaar eikenprocessierupsen zijn waargenomen. Op de lange termijn streven wij naar een natuurlijke balans. Dit doen we daarnaast door bermen ecologisch te maaien en in te zaaien voor een toename van het aantal plantensoorten in een gebied. Dit trekt natuurlijke vijanden van de eikenprocessierups aan. Bovendien streven we naar meer diversiteit in het bomenbestand.

De (preventieve) bestrijding van de eikenprocessierups en essentaksterfte wordt de komende jaren naar verwachting steeds intensiever. Dit heeft financiële gevolgen.

Toelichting:
Het beleidsplan ‘Wegen’ omvat het gemeentelijk wegenbeleid. Doel ervan is het leggen van een bestuurlijke, beheersmatige en financiële basis voor het wegbeheer in de komende vijf jaar, met een doorkijk naar de daaropvolgende jaren.

In het beleidsplan worden de beleidskaders omschreven en uitgewerkt tot beleidsdoelstellingen en strategieën. Ook bevat het de kwaliteitsniveaus waaraan de wegen moeten voldoen. Eind 2021 wordt een nieuw geactualiseerd beleidsplan voor de planperiode 2022 tot en met 2026 ter vaststelling voorgelegd, inclusief de keuze voor het kwaliteitsniveau per type weg. Deze kwaliteitsniveaus zijn gebaseerd op de richtlijnen van het CROW (nationaal kennisplatform voor infrastructuur, verkeer, vervoer en openbare ruimte).