Scherp aan de wind varen. Noodgedwongen is dit college daar behendig in geworden tijdens deze collegeperiode. Voor de programmabegroting 2022 was wederom de wind uit de zeilen geslagen. Dan is het omgaan met de omstandigheden en laten zien wat je bestuurlijk in het laatste jaar van dit college voor elkaar wilt krijgen: samen duurzaam denken, samen vernieuwend doen. Ook nu.
Het is geen comfortabele koers en het wordt niet makkelijk. Maar we zijn voorzichtig positief: we hebben een sluitende begroting voor 2022, die ik u hierbij aanbied.
We willen vooruit blijven gaan, ondanks de (financiële) tegenwind en de gevolgen van de coronacrisis. We zetten voor dit laatste collegejaar vooral in op het afronden van de ambities die we in gang hebben gezet. Daarbij komt de financiële uitdaging waar we dit jaar voor staan. We stellen u daarom voor om meer financieel risico te nemen door scherper te begroten. En we doen een aantal financiële voorstellen voor budgetten die een beperkt effect hebben op de uitvoering van taken en voorzieningen.
Onze ambities voor 2022
De gemeenteraadsverkiezingen zijn in aantocht. Daarom wordt komend jaar voor dit college een jaar van uitvoering van plannen die al zijn opgestart en/of ingezet. Bij ons aantreden hebben wij drie ambities gepresenteerd die we graag dit laatste collegejaar zo ver mogelijk vooruit willen brengen: een aantrekkelijk Lisse, vitale inwoners en duurzame innovatie.
1. Een aantrekkelijk Lisse
Lisse is en blijft een groene woongemeente waar ruimte is voor iedereen. We zijn het centrum van de Bollenstreek en zijn trots op onze voorzieningen, die we willen behouden.
Mobiliteit
In 2022 staat de uitwerking van de mobiliteitsplannen centraal. We werken onder andere aan het bereikbaar houden van het centrum van Lisse. Dat doen we door het fietsparkeren en de loop- en fietsverbindingen naar het centrum te verbeteren. Ook zetten we in op duurzame mobiliteit, onder meer door het verbeteren van de laadinfrastructuur en het stimuleren van elektrisch rijden.
Woningbouw
Woningbouw in Lisse blijft een speerpunt. Daarbij zijn de ambities uit ons woonprogramma leidend. De uitbreiding van het woningaanbod blijven we stimuleren. Enkele voorbeelden hiervan zijn sociale woningbouw op het terrein van de Rembrandtschool, de herontwikkeling van het terrein van Microformat en de realisatie van starterswoningen bij het Van Heemskerkplein. Daarnaast zijn we nieuwe woonvormen aan het verkennen met locatieonderzoeken voor de initiatieven Knarrenhof en Tiny Houses. Komend jaar worden de plannen voor De Beukenhof verder uitgewerkt. Het plan van aanpak dat in 2021 is vastgesteld, werken we uit om te komen tot nieuwbouw van het centrum en de bouw van seniorenwoningen.
Centrum
Samen met de ondernemersvereniging en andere belanghebbenden zijn we in 2021 gestart met de voorbereidingen voor het opknappen van het winkelcentrum Blokhuis. In 2022 wordt dit plan daadwerkelijk uitgevoerd. Daarmee bieden we bezoekers en ondernemers een aantrekkelijker winkelcentrum. Maar we kijken ook breder: hoe willen we ons centrum op termijn levendig en aantrekkelijk houden? Daar stellen wij in 2022 een centrumvisie voor op.
Sporthal- en park
We willen onze gemeentelijke voorzieningen zo goed mogelijk in stand houden. In 2021 wordt de nieuwe sporthal Ter Specke opgeleverd. Daaropvolgend willen we in 2022 het parkeerterrein van het sportpark Ter Specke en de Speckelaan op duurzame wijze herinrichten.
Keukenhof
Afgelopen jaar hebben we stevig ingezet op de samenwerking met Keukenhof. De gemaakte afspraken zetten wij voort in bijvoorbeeld groenonderhoud, het samen optrekken tijdens de ‘bollendrukte’ en het verkennen van mogelijkheden in gezamenlijke duurzaamheidsinitiatieven.
2. Vitale inwoners
In Lisse willen we dat iedereen kan meedoen naar vermogen. Als gemeente zijn we er voor de mensen die dat lastig vinden of niet redden. We ontwikkelen een samenhangend beleid om onze inwoners vitaal te houden en waar nodig te helpen.
Aanpak eenzaamheid
De aanpak van eenzaamheid wordt voortgezet, want zeker in en helaas ook na de coronaperiode blijft hiervoor aandacht nodig. De opgaven die beschreven zijn in de maatschappelijke agenda gaan we verder uitwerken. Via de stichting ‘Voor ieder 1’ krijgt de ingezette koers op integrale toegang en één loket in 2022 verder vorm.
Jeugdhulp
Het streven is het aanbod van kwalitatief goede, toegankelijke jeugdhulp te behouden en tegelijk de financiële houdbaarheid te borgen. De tijdelijke werkorganisatie (TWO) voor de jeugdhulpverlening als onderdeel van samenwerkingsverband Holland Rijnland wordt in 2022 vervangen door een nieuw op te richten gemeenschappelijke regeling. Hiermee beoogt het gemeentebestuur meer sturing en controle. In 2022 wordt een set van kostenbesparende maatregelen doorgevoerd, die we in 2021 samen met gemeenten in de regio en de TWO hebben vastgesteld. Het komende jaar schenken we blijvend aandacht aan preventie en vroegsignalering van zorgbehoefte bij jeugdigen en gezinnen. De praktijkondersteuners jeugd bij de huisartsenpraktijken hebben hun waarde bewezen. Hun aantal wordt uitgebreid.
Fit worden en blijven
We blijven inwoners stimuleren om te bewegen. We zetten ons meerjarenprogramma ‘Sport, bewegen en spelen’ door, dat kinderen en volwassenen helpt om fit te blijven.
3. Duurzame innovatie
Een duurzame toekomst van ons dorp is belangrijk. De ingezette energietransitie en alle bijbehorende uitdagingen werken we verder uit in 2022. Onze inzet op het gebied van veiligheid, crisisbeheersing en ondermijning gaat eveneens onverminderd door.
Groene omgeving en klimaatadaptieve maatregelen
Een mooie groene omgeving draagt bij aan een prettig leefklimaat voor onze inwoners. Biodiversiteit is een voorwaarde voor het behoud van de natuur. I n ons reguliere onderhouds- en inrichtingswerk besteden we hier aandacht aan. De klimaatverandering en de huidige risico’s op wateroverlast en dijkdoorbraken vragen waterberging en risicobeheersing. We gaan daarom actief aan de slag met klimaatadaptieve maatregelen in de grootste risicogebieden van Lisse. Deze opgave integreren we in onze nieuwe inrichtingen, het beheer en onderhoud van de openbare ruimte. Dit alles borgen we in ons duurzaamheidsbeleid, met een nadrukkelijke koppeling aan onze omgevingsvisie.
Een toekomstbestendige begroting
Dit college is aangetreden in 2018. Gegeven de financiële situatie van dat moment hebben we de eerste jaren ingezet op een versteviging van de financiële functie. Daarna volgde de harmonisatie van de administratieve processen binnen HLTsamen. Dit zijn twee randvoorwaarden om te komen tot een toekomstbestendige begroting. Bij de begroting 2022 bieden we een eerste concept van toekomstige begrotingsregels aan om ook in de toekomst tot structureel sluitende begrotingen te komen en om onze financiële positie te verbeteren.
Het schip voert (te) grote zeilen: geen sluitend financieel meerjarenperspectief
De afgelopen tijd heeft de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) landelijk aandacht gevraagd voor de financiële positie van gemeenten onder het motto ‘Zonder knaken, geen extra taken’. De komende jaren komen er meerdere ontwikkelingen op ons af. Denk onder andere aan de herijking van het Gemeentefonds, de toereikendheid van de middelen voor jeugdzorg, het abonnementstarief in de Wmo, het mogelijk terugdraaien van de opschalingskorting, de bekostiging van maatregelen rondom klimaatadaptatie en duurzaamheid en de kosten van de invoering van de Omgevingswet. Op dit moment is het nog onbekend welke structurele financiële gevolgen voor de gemeente gaan onstaan en de compensaties die het Rijk hier tegenover stelt.
De afgelopen jaren was de rode draad in de begrotingen van Lisse dat bijsturing nodig is om tegenvallers aan de inkomsten- en uitgavenkant op te vangen. Dan is het heel lastig om een structureel financieel evenwicht te bereiken. De ombuigingsmaatregelen in de begroting 2020 hebben geholpen om Lisse financieel op peil te houden. We willen ingrijpende financiële maatregelen op de korte termijn voorkomen, maar ook onverantwoorde risico’s op de lange termijn vermijden. Tegen deze achtergrond dient u dan ook de ambities in deze programmabegroting te lezen. En tegen deze achtergrond doen wij u ook geen voorstellen om te komen tot een sluitend meerjarenperspectief naast een sluitende begroting voor 2022.
Op naar 2022
Om in nautische termen te blijven: we roeien met de riemen die we hebben, het voelt af en toe dat we tussen de klippen doorzeilen en we hopen dat we de wind weer in de zeilen krijgen. Wij doen er in ieder geval alles aan om onze prachtige gemeente op koers te houden en wensen allen een behouden vaart.
Kees van der Zwet
Wethouder Financiën